Wys bron van Buiteaardse lewe

{{Kombi-beeld|PIA16239 High-Resolution Self-Portrait by Curiosity Rover Arm Camera.jpg|C G-K - DSC 0421.jpg|Telescope-KeplerSpacecraft-20130103-717260main pia11824-full.jpg|
|align=right
|width=160px
|caption1=
|caption2=
|caption3=Die verkenning van die ruimte sluit in die soeke na buiteaardse lewe.
}}

'''Buiteaardse''' of '''buiteruimtelike lewe''' is [[lewe]] met ’n oorsprong elders as die [[Aarde]]. Daar word ook van '''buiteaardse wesens''' gepraat as verwys word na relatief komplekse individue. In ’n breë sin is buiteaardse lewe tot nog toe hipotetiese lewensvorme wat kan wissel van [[bakterie]]-agtige [[organisme]]s tot wesens wat veel meer kompleks as die mens is. Die moontlikheid dat [[virus]]se buite die Aarde kan bestaan, is ook al voorgestel.<ref name="Astro-20130814">{{cite journal |last=Griffin |first=Dale Warren |title=The Quest for Extraterrestrial Life: What About the Viruses? |url=http://online.liebertpub.com/doi/abs/10.1089/ast.2012.0959 |date=14 Augustus 2013 |journal=Astrobiology |volume=13 |issue=8 |pages=774–783 |doi=10.1089/ast.2012.0959 |accessdate=6 September 2013 |bibcode = 2013AsBio..13..774G }}</ref>

Die ontwikkeling en toets van hipoteses oor buiteaardse lewe is bekend as [[astrobiologie]], hoewel dit ook handel oor aardgebaseerde lewe in ’n astronomiese verband. Baie wetenskaplikes glo buiteaardse lewe is moontlik, maar daar is geen direkte bewys dat dit wel bestaan nie.<ref name="NYT-20131118">{{cite news |last=Davies |first=Paul |title=Are We Alone in the Universe? |url=http://www.nytimes.com/2013/11/19/opinion/are-we-alone-in-the-universe.html |date=18 November 2013 |work=New York Times |access-date=20 November 2013 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190527010946/https://www.nytimes.com/2013/11/19/opinion/are-we-alone-in-the-universe.html |archive-date=27 Mei 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Sedert die middel van die [[20ste eeu]] is daar ’n voortdurende soeke na tekens van buiteaardse lewe, van radio's wat ontwerp is om seine uit die heelal te bespeur tot teleskope wat soek na moontlike bewoonbare [[Eksoplaneet|eksoplanete]]. Dit speel ook ’n groot rol in werke van [[wetenskapsfiksie]].

== Agtergrond ==
’n Hipotese bestaan dat buiteaardse lewe soos bakterieë in die res van die [[Sonnestelsel]] en die res van die [[heelal]] voorkom. Dié hipotese is gegrond op die grootte en die konsekwente fisiese wette van die [[sigbare heelal]]. Wetenskaplikes wat dit voorstaan, soos [[Carl Sagan]] en [[Stephen Hawking]], glo dit is onwaarskynlik dat lewe ''nie'' buite die Aarde bestaan nie.<ref>{{cite book | page=3 | title=Other Worlds, Other Universes | editor-first1=Brad|editor-last1=Steiger|editor-first2=John |editor-last2 = White | publisher=Health Research Books | year=1986 | isbn=0-7873-1291-6 | url=http://books.google.com/books?id=vgQj5D524PYC&pg=PA3 }}</ref><ref>{{cite book | first1=David | last1=Filkin | first2=Stephen W. | last2=Hawking | title=Stephen Hawking's universe: the cosmos explained | page=194 | series=Art of Mentoring Series | publisher=Basic Books | year=1998 | isbn=0-465-08198-3 | url=http://books.google.com/books?id=95Kog5v4ZxkC&pg=PA194 | access-date=24 September 2014 | archive-date= 4 Junie 2013 | archive-url=https://web.archive.org/web/20130604054109/http://books.google.com/books?id=95Kog5v4ZxkC&pg=PA194 | url-status=dead }}</ref> Die argument berus op die [[Koperniese beginsel]], waarvolgens die Aarde nie ’n spesiale posisie in die heelal beklee nie, en die [[beginsel van middelmatigheid]], waarvolgens daar niks buitengewoons aan lewe op Aarde is nie.<ref>{{Cite book | first=Horst | last=Rauchfuss | year=2008 | title=Chemical Evolution and the Origin of Life | publisher=Springer | isbn=3-540-78822-0 | url=http://books.google.com/books?id=aRkvNoDYtvEC&pg=PA300 | others=T. N. Mitchell }}</ref> Lewe kon tegelykertyd op baie plekke regdeur die heelal ontstaan het. ’n Alternatiewe teorie is dat lewe minder algemeen voorkom, maar tussen bewoonbare planete versprei kon gewees het deur middel van [[panspermia]] of eksogenese.<ref>{{cite book | first1=Guillermo | last1=Gonzalez | first2=Jay Wesley | last2=Richards | title=The privileged planet: how our place in the cosmos is designed for discovery | pages=343–345 | publisher=Regnery Publishing | year=2004 | isbn=0-89526-065-4 | url=http://books.google.com/books?id=KFdu4CyQ1k0C&pg=PA343 }}</ref>

[[Lêer:M42proplyds.jpg|duimnael|links|Lewe op Aarde kon reeds in die [[Son]] se [[protoplanetêre skyf]] ontstaan het.]]
Volgens rekenaarsimulasies kon komplekse organiese molekules wat nodig is vir lewe, gevorm gewees het in die [[protoplanetêre skyf]] of [[ruimtestof]] om die [[Son]] voor die vorming van die Aarde.<ref name="Space-20120329">{{cite web |last=Moskowitz |first=Clara |title=Life's Building Blocks May Have Formed in Dust Around Young Sun |url=http://www.space.com/15089-life-building-blocks-young-sun-dust.html |date=29 Maart 2012 |publisher=Space.com |access-date=30 Maart 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200201224804/https://www.space.com/15089-life-building-blocks-young-sun-dust.html |archive-date=1 Februarie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Volgens dié studies kon dieselfde proses voorgekom het om ander [[ster]]re waar [[Planeet|planete]] gevorm het.<ref name="Space-20120329" />

Voorgestelde hemelliggame waar lewe sou kon ontstaan het, sluit in die planete [[Venus (planeet)|Venus]]<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/3746583.stm |title=Venus clouds 'might harbour life' |publisher=BBC News |access-date=5 Desember 2007 |date=25 Mei 2004 |first=Martin |last=Redfern |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200426105139/http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/3746583.stm |archive-date=26 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> en [[Mars (planeet)|Mars]], asook [[Jupiter (planeet)|Jupiter]] se [[Natuurlike satelliet|maan]]  [[Europa (maan)|Europa]]<ref name="EuropaPlanetary" />en [[Saturnus]] se mane [[Titaan (maan)|Titaan]] en [[Enkelados]].<ref>{{cite journal | display-authors=1 | title=TandEM: Titan and Enceladus mission | last1=Coustenis | first1=A. | last2=Atreya | first2=S. K. | last3=Balint | first3=T. | last4=Brown | first4=R. H. | last5=Dougherty | first5=M. K. | last6=Ferri | first6=F. | last7=Fulchignoni | first7=M. | last8=Gautier | first8=D. | last9=Gowen | first9=R. A. | journal=Experimental Astronomy | volume=23 | issue=3 | pages=893–946 |date=Maart 2009 | doi=10.1007/s10686-008-9103-z | bibcode=2009ExA....23..893C }}</ref> In Mei 2011 het wetenskaplikes van [[Nasa]] berig Enkelados "lyk al hoe meer soos die mees bewoonbare plek in die Sonnestelsel buite die Aarde vir lewe soos ons dit ken".<ref>{{cite journal |last1=Lovett |first1=Richard A. |title=Enceladus named sweetest spot for alien life |url=http://www.nature.com/news/2011/110531/full/news.2011.337.html |date=31 Mei 2011 |publisher=Nature  |doi=10.1038/news.2011.337 |accessdate=2011-06-03 |journal=Nature }}</ref>

Wetenskaplikes glo sedert die 1950's die [[bewoonbare sone]] om sterre is die mees waarskynlike plek waar lewe kan voorkom. Verskeie ontdekkings sedert 2007 in hierdie sones het gelei tot skattings dat daar miljarde aardagtige habitats is.<ref name=wethington-2008>{{cite news | url=http://www.universetoday.com/22380/how-many-stars-are-in-the-milky-way/ | title=How Many Stars are in the Milky Way? | work=UniverseToday | date=16 September 2008 | agency=UniverseToday | accessdate=21 April 2013 | author=Wethington, Nicholos}}</ref><ref name="ChoiCQ">{{cite web |last1=Choi |first1=Charles Q. |url=http://www.space.com/11188-alien-earths-planets-sun-stars.html |title=New Estimate for Alien Earths: 2 Billion in Our Galaxy Alone |date=21 Maart 2011 |publisher=Space.com |access-date=24 April 2011 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200421150257/https://www.space.com/11188-alien-earths-planets-sun-stars.html |archive-date=21 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> In 2013 was daar nog net ’n paar planete in bewoonbare sones ontdek.<ref name=torres-2013-2>{{cite web |url=http://phl.upr.edu/press-releases/tenpotentiallyhabitableexoplanetsnow |title=Ten potentially habitable exoplanets now |publisher=University of Puerto Rico |work=Habitable Exoplanets Catalog |date=26 April 2013 |access-date=29 April 2013 |author=Torres, Abel Mendez |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191021202042/http://phl.upr.edu/press-releases/tenpotentiallyhabitableexoplanetsnow |archive-date=21 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref> Op 4 November 2013 het sterrekundiges egter aangekondig daar kan tot 40 miljard aardgrootte-eksoplanete in die bewoonbare sones van sonagtige sterre of [[rooidwerg]]e in die [[Melkweg]] voorkom, gebaseer op data van die [[Kepler-ruimteteleskoop]].<ref name="NYT-20131104">{{cite news |last=Overbye |first=Dennis |title=Far-Off Planets Like the Earth Dot the Galaxy |url=http://www.nytimes.com/2013/11/05/science/cosmic-census-finds-billions-of-planets-that-could-be-like-earth.html |date=4 November 2013 |work=New York Times |access-date=5 November 2013 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200509030547/https://www.nytimes.com/2013/11/05/science/cosmic-census-finds-billions-of-planets-that-could-be-like-earth.html |archive-date=9 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref><ref name="PNAS-20131031">{{cite journal |last1=Petigura |first1=Eric A. |last2=Howard |first2=Andrew W. |last3=Marcy |first3=Geoffrey W. |title=Prevalence of Earth-size planets orbiting Sun-like stars |url=http://www.pnas.org/content/early/2013/10/31/1319909110 |date=31 Oktober 2013 |journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America |doi=10.1073/pnas.1319909110 |accessdate=5 November 2013 |arxiv=1311.6806 |bibcode=2013PNAS..11019273P |archive-date= 9 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131109010831/http://www.pnas.org/content/early/2013/10/31/1319909110 |url-status=dead }}</ref> Van hulle kan 11 miljard om sonagtige sterre voorkom.<ref name="LATimes-20131104">{{cite news |last=Khan |first=Amina |title=Milky Way may host billions of Earth-size planets |url=http://www.latimes.com/science/la-sci-earth-like-planets-20131105,0,2673237.story |date=4 November 2013 |work=Los Angeles Times |accessdate=5 November 2013 }}</ref> Die naaste sodanige planeet kan volgens die wetenskaplikes minder as 12 [[ligjare]] van die Aarde af wees.<ref name="NYT-20131104" /><ref name="PNAS-20131031" />

Geen algemeen aanvaarde bewyse van buiteaardse lewe is al gevind nie; heelwat omstrede bewerings daarvan is egter al gemaak.<ref>{{cite news |first=John |last=Pickrell |title=Top 10: Controversial pieces of evidence for extraterrestrial life |date=4 September 2006 |url=http://www.newscientist.com/article/dn9943-top-10-controversial-pieces-of-evidence-for-extraterrestrial-life.html |work=New Scientist |access-date=18 Februarie 2011 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20150516213257/http://www.newscientist.com/article/dn9943-top-10-controversial-pieces-of-evidence-for-extraterrestrial-life.html |archive-date=16 Mei 2015 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref> Die oortuiging dat [[vreemde vlieënde voorwerp]]e ’n buiteaardse oorsprong het,<ref>{{cite journal
 | first=Anne | last=Cross | title=The Flexibility of Scientific Rhetoric: A Case Study of UFO Researchers
 | journal=Qualitiative Sociology
 | volume=27 | issue=1 | pages=3–34 | doi=10.1023/B:QUAS.0000015542.28438.41
 | year=2004 }}</ref> asook bewerings van ontvoering deur buiteaardse wesens,<ref>{{cite book
 | first=Susan A. | last=Clancy | year=2005 | pages=4–6
 | title=Abducted: how people come to believe they were kidnapped by aliens
 | publisher=Harvard University Press
 | isbn=0-674-02401-X }}</ref> word deur die meeste wetenskaplikes verwerp. Die verskynsel word toegeskryf aan veral waarnemings van aardgebaseerde vliegtuie of sterrekundevoorwerpe, of aan poetse.<ref>{{cite journal
 | first=Philippe | last=Ailleris |date=Januarie–Februarie 2011
 | title=The lure of local SETI: Fifty years of field experiments
 | journal=Acta Astronautica | volume=68 | issue=1–2
 | pages=2–15 | doi=10.1016/j.actaastro.2009.12.011 |bibcode = 2011AcAau..68....2A }}</ref>

In November 2011 het die [[VSA|Amerikaanse]] [[Withuis]] amptelik gereageer op twee petisies waarin die regering gevra word om amptelik te erken dat buiteaardse wesens die Aarde al besoek het en om enige doelbewuste geheimhouding van interaksies tussen die regering en buiteaardse wesens te onthul. Volgens die regering se verslag "het die Amerikaanse regering geen bewyse dat lewe buite ons planeet bestaan of dat ’n buiteaardse teenwoordigheid al enige kontak gemaak het met enige lid van die menslike geslag nie".<ref name="WhiteHouse">{{cite web |last=Larson |first=Phil |title=Searching for ET, But No Evidence Yet |url=https://wwws.whitehouse.gov/petitions#!/response/searching-et-no-evidence-yet |date=5 November 2011 |publisher=White House |access-date=6 November 2011 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20161111083325/https://wwws.whitehouse.gov/petitions |archive-date=11 November 2016 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref><ref name="Atkinson">{{cite web |last=Atkinson |first=Nancy |title=No Alien Visits or UFO Coverups, White House Says|url=http://www.universetoday.com/90717/no-alien-visits-or-ufo-coverups-white-house-says/|date=5 November 2011 |publisher=UniverseToday |accessdate=2011-11-06 }}</ref> Daarvolgens is daar ook "geen geloofbare inligting wat daarop dui dat enige bewyse van die publiek weerhou word nie".<ref name="WhiteHouse" /><ref name="Atkinson" /> Volgens die verslag is daar pogings, soos [[SETI]], die Kepler-ruimteprogram en Nasa se [[Mars-wetenskaplaboratorium]], om tekens van lewe te soek. Die kans is "redelik groot" dat daar lewe op ander planete kan wees, maar die kans om met hulle kontak te maak – veral met intelligente wesens – is bitter klein as ’n mens die afstande in ag neem wat ter sprake is.<ref name="WhiteHouse" /><ref name="Atkinson" />

== Moontlike grondslag ==
Verskeie hipoteses is al voorgestel vir die moontlike grondslag van buiteaardse lewe uit ’n [[biochemie]]se, [[morfologie (biologie)|morfologie]]se en [[evolusie]]-oogpunt.

=== Biochemie ===
[[Lêer:CHNOPS.svg|duimnael|260px|Die ses [[chemiese element]]e noodsaaklik vir lewe op Aarde: [[koolstof]], [[waterstof]], [[stikstof]], [[suurstof]], [[fosfor]] en [[swawel]].]]
Alle lewe op Aarde is gebaseer op 26 [[chemiese element]]e. Sowat 95% van lewe is egter afhanklik van net ses van dié elemente: [[koolstof]], [[waterstof]], [[stikstof]], [[suurstof]], [[fosfor]] en [[swawel]], afgekort as KWSSFS. Hulle vorm die basiese boustene van feitlik alle lewe op Aarde, terwyl die meeste van die ander elemente net in klein hoeveelhede aangetref word.<ref>{{cite book | first1=Lucas John | last1=Mix | year=2009 | title=Life in space: astrobiology for everyone | page=76 | publisher=Harvard University Press | isbn=0-674-03321-3 | url=http://books.google.com/books?id=A60E-v4Sr-gC&pg=PA76 | accessdate=2011-08-08 }}</ref>

Lewe op Aarde vereis [[water]] as die [[oplosmiddel]] waarin biochemiese reaksies plaasvind. Genoegsame hoeveelhede koolstof en die ander elemente kan saam met water die vorming van lewende organismes moontlik maak op ander planete met ’n soortgelyke chemiese samestelling en temperatuurgrense.<ref>{{cite journal | first=Norman R. | last=Pace | date=20 Januarie 2001 | title=The universal nature of biochemistry | journal=Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America | volume=98 | issue=3 | pages=805–808 | doi=10.1073/pnas.98.3.805 | pmid=11158550 | bibcode=2001PNAS...98..805P | pmc=33372}}</ref> Aardplanete vorm in ’n proses wat ’n soortgelyke samestelling as die Aarde s’n moontlik maak.<ref>{{cite journal | last1=Bond | first1=Jade C. | last2=O'Brien | first2=David P. | last3=Lauretta | first3=Dante S. | title=The Compositional Diversity of Extrasolar Terrestrial Planets. I. In Situ Simulations | journal=The Astrophysical Journal | volume=715 | issue=2 | pages=1050–1070 |date=June 2010 | doi=10.1088/0004-637X/715/2/1050 | bibcode=2010ApJ...715.1050B |arxiv = 1004.0971 }}</ref> Die kombinasie van koolstof, waterstof en suurstof in die chemiese vorm van [[Koolhidraat|koolhidrate]] (m.a.w. [[suiker]]) kan ’n bron van chemiese [[energie]] wees waarvan lewe afhanklik is, en kan die strukturele elemente vir lewe verskaf (soos [[ribose]] in die molekules [[DNS]] en [[RNS]], en [[sellulose]] in plante). [[Plant]]e verkry energie deur die omskakeling van ligenergie in chemiese energie deur [[fotosintese]]. Lewe soos ons dit ken, vereis koolstof in beide gereduseerde (metaan-derivate) en gedeeltelik geöksideerde (koolstofoksiede) toestande. Stikstof is nodig as ’n gereduseerde ammoniak-derivaat in alle [[proteïen]]e, swawel as ’n derivaat van [[waterstofsulfied]] in sommige noodsaaklike proteïene, en [[fosfor]] geöksideer tot [[Fosfaat|fosfate]] in genetiese materiaal en in energieoordrag.

Suiwer water het ’n neutrale [[pH]] danksy die voortgesette dissosiasie tussen [[hidroksied]]- en [[hidronium]]-ione. Daarom kan dit positiewe metaliese ione en negatiewe niemetaliese ione ewe doeltreffend oplos. Verder skep die feit dat organiese molekules óf hidrofobies (afgestoot deur water) óf hidrofilies (oplosbaar in water) kan wees, die vermoë van organiese samestellings om hulself te oriënteer om wateromsluitende membrane te vorm. Boonop gee die waterstofbindings tussen watermolekules dit die vermoë om energie te stoor met [[verdamping]], waarop kondensasie vrygestel word. Dit help om die klimaat matiger te maak – om die tropiese gebiede af te koel en die pole warmer te maak. So word die termodinamiese stabiliteit gehandhaaf wat nodig is vir lewe.

Koolstof is noodsaaklik vir aardse lewe vanweë die groot buigsaamheid daarvan in die skepping van [[Kovalente binding|kovalente chemiese bindings]] met ’n verskeidenheid niemetaliese elemente, veral stikstof, suurstof en waterstof. Koolstofdioksied en water maak saam die berging van sonenergie moontlik in suikers en [[stysel]]s, soos [[glukose]]. Die [[oksidasie]] van glukose stel biochemiese energie vry wat nodig is vir alle ander biochemiese reaksies.

Die vermoë om [[Organiese suur|organiese sure]] (-COOH) en [[Basis|amienbasisse]] (-NH<sub>2</sub>) te skep, lei tot die vorming van die lang polimeer-peptiedes en katalitiese proteïene van [[monomeer]]-[[Aminosuur|aminosure]]. Wanneer dit met fosfate gekombineer word, kan hierdie sure die inligtingbergende molekule van erflikheid, [[DNS]], en die hoof-energieoordragmolekule van sellulêre lewe, [[adenosientrifosfaat]], bou.

Vanweë hul oorvloed en vermoë om lewe te onderhou, is daar ’n hipotese dat lewensvorme elders in die ruimte dieselfde basiese materiale sal nodig hê. Ander elemente en oplosmiddels sou egter ’n grondslag vir lewe kon verskaf. Lewensvorme in [[ammoniak]] (eerder as water) is al voorgestel, hoewel hierdie oplossing minder gunstig lyk as water.<ref>{{cite web |url=http://www.daviddarling.info/encyclopedia/A/ammonialife.html |publisher=daviddarling.info |title=Ammonia-based life |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200210141458/https://www.daviddarling.info/encyclopedia/A/ammonialife.html |archive-date=10 Februarie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref>

Uit ’n chemiese standpunt is lewe basies ’n selfrepliserende reaksie, maar een wat kan ontstaan in baie verskillende omstandighede en met talle moontlike bestanddele. Dit lyk egter of koolstof-suurstof binne die vloeistof-temperatuurgrense van water die bevordelikste is.

=== Evolusie en morfologie ===
[[Lêer:Alien head 2.jpg|duimnael|220px|Buiteaardse wesens word dikwels in [[wetenskapsfiksie]] uitgebeeld met ’n groen of grys vel en groot kop.]]
Benewens die biochemiese grondslag, is [[evolusie]] en morfologie ook terreine wat in ag geneem word wanneer buiteaardse lewe ter sprake is. In [[wetenskapsfiksie]] het buiteaardse wesens dikwels halfmenslike of [[reptiel]]vorms. Hulle word dikwels uitgebeeld met ’n groen of grys vel, ’n groot kop en vier arms en bene – dus as mensagtig – maar soms ook as [[katagtiges]], [[insek]]te, vormlose massas, ens.

’n Onderskeid is al voorgestel tussen universele en parogiale (meer beperkte) eienskappe. Universele eienskappe is dié wat vermoedelik meer as een keer onafhanklik op Aarde ontwikkel het. Hulle is dus nie te moeilik om te ontwikkel nie en is so nuttig dat spesies hulle noodwendig sal ontwikkel. Die algemeenste hiervan is waarskynlik [[simmetrie]], maar ander wat net so basies maar ingewikkelder is, sluit in sig, fotosintese, ledemate en die vermoë om te vlieg – hulle het almal vermoedelik verskeie kere op Aarde ontwikkel. Daar is byvoorbeeld ’n groot verskeidenheid oë en baie van hulle werk op heeltemal verskillende maniere en het verskillende visuele fokusse: die [[sigbare spektrum]], [[infrarooi]], [[Polarisasie (elektromagnetisme)|polarisasie]] en [[akoestiek]]. Intelligente buiteaardse wesens sal op verskeie ander maniere kan kommunikeer: deur gebare (soos doofstom mense), klanke wat op ander maniere as met asemhaling voortgebring word (soos [[kriek]]e) of [[bioluminesensie]] (liguitstraling).

Pogings om parogiale eienskappe te definieer lei tot baie idees uit oor watter eienskappe noodsaaklik is en watter nie. [[Skelet]]te, wat volgens baie kenners noodsaaklik is vir groot aardse lewensvorme, sal waarskynlik elders in die een of ander vorm herhaal word. Die aanname dat buiteaardse wesens radikaal van mekaar sal verskil, is geensins vanselfsprekend nie. Terwyl baie bioloë klem lê daarop dat die enorme heterogene aard van lewe op Aarde daarop dui dat daar in die res van die heelal ’n nog groter diverse verskeidenheid sal wees, wys ander daarop dat [[konvergente evolusie|konvergente (ooreenstemmende) evolusie]] dalk tot gevolg kan hê dat daar groot ooreenkomste tussen aardse en buiteaardse wesens is. Dié twee gedagterigtings word onderskeidelik "divergionisme" en "konvergionisme" genoem.<ref name="Darlingvariety">{{cite web |url=http://www.daviddarling.info/encyclopedia/E/etlifevar.html |publisher=daviddarling.info |title=extraterrestrial life, variety of |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190704142312/http://www.daviddarling.info/encyclopedia/E/etlifevar.html |archive-date= 4 Julie 2019 |url-status=live |df=dmy-all |access-date=24 September 2014 }}</ref>

== Bewoonbaarheid van planete ==
[[Lêer:Anaxagoras.png|duimnael|160px|links|Die [[Antieke Griekeland|Antieke Griekse]] filosoof [[Anaxagoras]].]]
Daar was al voorstelle dat sommige planete in die [[Sonnestelsel]] die potensiaal het om lewe te huisves, veral dié met [[Oseaan|oseane]] onder die oppervlak. Astrobioloë glo egter as lewe elders in die Sonnestelsel ontdek word, sal dit waarskynlik [[ekstremofiele]] [[mikroörganisme]]s wees (klein organismes wat in ekstreme toestande voorkom wat skadelik vir lewe op Aarde sal wees).

Die planete Venus en Mars, verskeie mane van Jupiter en Saturnus en selfs komete bevat vermoedelik nisomgewings waar lewe kan voorkom. ’n Mariene omgewing onder die oppervlak van Jupiter se maan [[Europa (maan)|Europa]] kan die mees geskikte habitat in die Sonnestelsel wees vir meersellige lewe.

Volgens die begrip [[panspermia]] kan lewe in die Sonnestelsel ’n gemeenskaplike oorsprong hê. As buiteaardse lewe op ’n ander plek in die Sonnestelsel gevind word, kon dit moontlik op Aarde ontstaan het, net soos wat lewe op Aarde elders kon ontstaan het (eksogenese). Die eerste keer dat die term "panspermia" gebruik is, was in die [[5de eeu v.C]]. deur die [[Antieke Griekeland|Griekse]] filosoof [[Anaxagoras]].<ref>Margaret O'Leary (2008) Anaxagoras and the Origin of Panspermia Theory, iUniverse publishing Group, # ISBN 978-0-595-49596-2</ref> In die [[19de eeu]] het wetenskaplikes dit in ’n moderne vorm laat herleef; hulle sluit in Jöns Jacob Berzelius (1834),<ref>{{Cite journal| last =  Berzelius (1799–1848) | first =  J. J. | title = Analysis of the Alais meteorite and implications about life in other worlds | postscript =  <!--None-->}}</ref> Kelvin (1871),<ref>{{Cite journal| last = Thomson ([[William Thomson, 1ste Baron Kelvin|Lord Kelvin]]) | first = W. | title =  Inaugural Address to the British Association Edinburgh. "We must regard it as probably to the highest degree that there are countless seed-bearing meteoritic stones moving through space." | journal = Nature | volume = 4 | pages = 261–278 [262] | year = 1871 | postscript = <!--None-->|doi=10.1038/004261a0| issue = 92 |bibcode = 1871Natur...4..261. }}</ref> Hermann von Helmholtz (1879) en Svante Arrhenius (1903).<ref>Arrhenius, S., ''Worlds in the Making: The Evolution of the Universe''. New York, Harper & Row, 1908.</ref>

Sir Fred Hoyle (1915–2001) en Chandra Wickramasinghe (geb. 1939) was belangrike voorstanders van die hipotese. Hulle het verder geglo lewensvorme dring steeds die Aarde se atmosfeer binne en kan verantwoordelik wees vir nuwe siektes en genetiese veranderings.<ref>Fred Hoyle, Chandra Wickramasinghe and John Watson, ''Viruses from Space and Related Matters'', University College Cardiff Press, 1986.</ref>

=== Venus ===
Carl Sagan, David Grinspoon, Geoffrey A. Landis en Dirk Schulze-Makuch het ’n hipotese voorgestel dat mikrobes in die stabiele wolklae 50&nbsp;km bo [[Venus (planeet)|Venus]] se oppervlak kan voorkom; dit is gebaseer op die veronderstelling van herbergsame klimate en chemiese onewewigtigheid.<ref>[https://web.archive.org/web/20070807083309/http://www.astrobio.net/news/article311.html Venusian Cloud Colonies] :: Astrobiology Magazine</ref><ref>Geoffrey A. Landis [https://web.archive.org/web/20110807004311/http://gltrs.grc.nasa.gov/reports/2003/TM-2003-212310.pdf Astrobiology: The Case for Venus]</ref><ref name="Cockell1999">{{cite journal
| doi = 10.1016/S0032-0633(99)00036-7
| last = Cockell
| first = C. S.
| title = Life on Venus
| journal = Planetary and Space Science
| volume = 47
| issue = 12
| pages = 1487–1501
|date=December 1999
| bibcode = 1999P&SS...47.1487C
}}</ref>

=== Mars ===
Daar word al lank gegis oor lewe op [[Mars (planeet)|Mars]]. Vloeibare water het lank gelede op Mars voorgekom en daar kan steeds water onder die oppervlak wees. Dit kan ook voorkom as dun lae soutwater in die eerste sentimeter of so vir dele van die jaar op sekere plekke.<ref>{{cite journal | doi = 10.1073/pnas.031581098 | last1 = Lobitz | first1 = B. | last2 = Wood | year = 2001 | first2 = BL | last3 = Averner | first3 = MM | last4 = McKay | first4 = CP | title = Use of spacecraft data to derive regions on Mars where liquid water would be stable | url = | journal=Proc. Natl. Acad. Sci. | volume = 98 | issue = 5| pages = 2132–2137 | pmid = 11226204 | pmc = 30104 |bibcode = 2001PNAS...98.2132L }}</ref><ref>{{cite journal | doi = 10.1029/2000JE001360 | last1 = Haberie | first1 =   Robert M.| last2 = McKay | year = 2001 | first2 = Christopher P. | last3 = Schaeffer | first3 = James | last4 = Cabrol | first4 = Nathalie A. | last5 = Grin | first5 = Edmon A. | last6 = Zent | first6 = Aaron P. | last7 = Quinn | first7 = Richard | title = On the possibility of liquid water on present-day Mars | url = | journal=J. Geophysical Research | volume = 106 | pages = 23317–23326 | bibcode=2001JGR...10623317H}}</ref> Teen Julie 2008 is water geïdentifiseer toe ’n grondmonster verhit is in laboratoriumtoetse aan boord van Nasa se Phoenix-landingstuig op Mars. Foto's deur die Mars Global Surveyor het in 2006 tekens gewys dat vloeistof onlangs (binne die vorige tien jaar) op Mars se oppervlak gevloei het.<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/6214834.stm |work=BBC News |title=Water 'flowed recently' on Mars |date=6 Desember 2006 |access-date=2 Mei 2010 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200202141750/http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/6214834.stm |archive-date=2 Februarie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref>

Daar is bewyse dat Mars in die verlede warmer en natter was: droë [[rivier]]beddings, [[ys]] by die pole, [[Vulkaan|vulkane]] asook [[Mineraal|minerale]] wat in die teenwoordigheid van water vorm. Mars kan egter steeds lewe huisves, aangesien onlangs gevind is [[korsmos]] kan in die toestande op die planeet oorleef, soos vasgestel in ’n simulasielaboratorium van die Duitse Ruimtesentrum.<ref name="Skymania-20120426">{{cite web |last=Baldwin |first=Emily |title=Lichen survives harsh Mars environment |url=http://www.skymania.com/wp/2012/04/lichen-survives-harsh-martian-setting.html |date=26 April 2012 |publisher=Skymania News |access-date=27 April 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20170702171755/http://www.skymania.com/wp/2012/04/lichen-survives-harsh-martian-setting.html/ |archive-date=2 Julie 2017 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref><ref name="EGU-20120426">{{cite web |last1=de Vera |first1=J.-P. |last2=Kohler |first2=Ulrich |title=The adaptation potential of extremophiles to Martian surface conditions and its implication for the habitability of Mars |url=http://media.egu2012.eu/media/filer_public/2012/04/05/10_solarsystem_devera.pdf |date=26 April 2012 |publisher=European Geosciences Union |accessdate=27 April 2012 |archive-date= 8 Junie 2012 |archive-url=https://www.webcitation.org/68GROCilv?url=http://media.egu2012.eu/media/filer_public/2012/04/05/10_solarsystem_devera.pdf |url-status=dead }}</ref>

In Junie 2012 het wetenskaplikes berig die meet van die verhouding tussen waterstof- en metaanvlakke op Mars kan die moontlikheid van lewe daar help bepaal.<ref name="PNAS-20120607">{{cite journal |last1=Oze |first1=Christopher |last2=Jones |first2=Camille |last3=Goldsmith |first3=Jonas I. |last4=Rosenbauer |first4=Robert J. |title=Differentiating biotic from abiotic methane genesis in hydrothermally active planetary surfaces |url=http://www.pnas.org/content/109/25/9750.abstract |date=June 7, 2012 |journal=PNAS |volume=109 |issue=25 |pages=9750–9754 |doi=10.1073/pnas.1205223109 |accessdate=June 27, 2012 |bibcode=2012PNAS..109.9750O |pmid=22679287 |pmc=3382529 |archive-date=29 November 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171129054621/http://www.pnas.org/content/109/25/9750.abstract |url-status=dead }}</ref><ref name="Space-20120625">{{cite web |author=Staff |title=Mars Life Could Leave Traces in Red Planet's Air: Study |url=http://www.space.com/16284-mars-life-atmosphere-hydrogen-methane.html |date=25 Junie 2012 |publisher=Space.com |access-date=27 Junie 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009121855/https://www.space.com/16284-mars-life-atmosphere-hydrogen-methane.html |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Volgens hulle "dui lae H<sub>2</sub>/CH<sub>4</sub>-verhoudings (minder as sowat 40) daarop dat lewe waarskynlik teenwoordig en aktief is".<ref name="PNAS-20120607" /> Ander wetenskaplikes het onlangs verslag gedoen oor metodes om waterstof en metaan in buiteaardse atmosfere te bespeur.<ref name="Nature-20120627">{{cite journal |last1=Brogi |first1=Matteo |last2=Snellen |first2=Ignas A. G. |last3=de Krok |first3=Remco J. |last4=Albrecht |first4=Simon |last5=Birkby |first5=Jayne |last6=de Mooij |first6=Ernest J. W. |title=The signature of orbital motion from the dayside of the planet t Boötis b |url=http://www.nature.com/nature/journal/v486/n7404/full/nature11161.html?WT.ec_id=NATURE-20120628 |date=28 Junie 2012 |journal=Nature |volume=486 |pages=502–504 |doi=10.1038/nature11161 |accessdate=28 Junie 2012 |arxiv = 1206.6109 |bibcode = 2012Natur.486..502B |issue=7404}}</ref><ref name="Wired-20120627">{{cite web |last=Mann |first=Adam |title=New View of Exoplanets Will Aid Search for E.T. |url=http://www.wired.com/wiredscience/2012/06/tau-bootis-b/ |date=27 Junie 2012 |publisher=Wired |access-date=28 Junie 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20120829202703/http://www.wired.com/wiredscience/2012/06/tau-bootis-b/ |archive-date=29 Augustus 2012 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref>

Op 9 Desember 2013 het Nasa berig data van die [[Curiosity-verkenningstuig]] tydens sy bestudering van [[Aeolis Palus]], dui daarop dat die [[Gale (krater)|Gale-krater]] ’n antieke varswatermeer bevat het wat mikrobiese lewe kon gehuisves het.<ref name="NYT-20131209">{{cite news |last=Chang |first=Kenneth |title=On Mars, an Ancient Lake and Perhaps Life |url=http://www.nytimes.com/2013/12/10/science/space/on-mars-an-ancient-lake-and-perhaps-life.html |date=9 Desember 2013 |work=New York Times |access-date=9 Desember 2013 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200505065631/https://www.nytimes.com/2013/12/10/science/space/on-mars-an-ancient-lake-and-perhaps-life.html |archive-date=5 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref><ref name="SCI-20131209">{{cite journal |authors=Various |title=Science – Special Collection – Curiosity Rover on Mars |url=http://www.sciencemag.org/site/extra/curiosity/ |date=December 9, 2013 |journal=Science |accessdate=9 Desember 2013 }}</ref> Die soeke na tekens van antieke lewe op Mars duur voort en is nou ’n primêre mikpunt van [[Nasa]].<ref name="SCI-20140124a">{{cite journal |last=Grotzinger |first=John P. |title=Introduction to Special Issue – Habitability, Taphonomy, and the Search for Organic Carbon on Mars |journal=Science |date=24 Januarie 2014 |volume=343 |number=6169 |pages=386–387 |doi=10.1126/science.1249944 |bibcode=2014Sci...343..386G |pmid=24458635}}</ref>

=== Ceres ===
Onlangs het die [[Herschel-ruimtesterrewag]] bevestig dat die [[dwergplaneet]] [[Ceres (dwergplaneet)|Ceres]] waterdamp in sy atmosfeer het.<ref name="Kuppers2014">{{cite journal |last1=Küppers |first1=M. |last2=O'Rourke |first2=L. |last3=Bockelée-Morvan |first3=D. |last4=Zakharov |first4=V. |last5=Lee |first5=S. |last6=Von Allmen |first6=P. |last7=Carry |first7=B. |last8=Teyssier |first8=D. |last9=Marston |first9=A. |last10=Müller |first10=T. |last11=Crovisier |first11=J. |last12=Barucci |first12=M. A. |last13=Moreno |first13=R. |title=Localized sources of water vapour on the dwarf planet (1) Ceres |journal=Nature |volume=505 |issue=7484 |date=2014-01-23 |pages=525–527 |issn=0028-0836 |doi=10.1038/nature12918 |pmid=24451541 |bibcode = 2014Natur.505..525K }}</ref> Ryp is moontlik ook op die oppervlak waargeneem.<ref name="Ahearn1992">{{cite journal|last1=A'Hearn|first1=Michael F.|author2=Feldman, Paul D.|title=Water vaporization on Ceres|journal=Icarus|volume=98|issue=1|pages=54–60|year=1992|doi=10.1016/0019-1035(92)90206-M|bibcode= 1992Icar...98...54A}}</ref> Die teenwoordigheid van water en die temperature op Ceres het gelei tot spekulasies dat lewe daar moontlik is.<ref>{{cite web|url=http://www.universetoday.com/26587/life-on-ceres-could-the-dwarf-planet-be-the-root-of-panspermia/|title=Life on Ceres: Could the Dwarf Planet be the Root of Panspermia|date=5 March 2009|author=O'Neill, Ian|work=Universe Today|accessdate=30 Januarie 2012}}</ref><ref>{{cite book|author=Catling, David C.|year=2013|title=Astrobiology: A Very Short Introduction|publisher=Oxford University Press|location=Oxford|isbn=0-19-958645-4|page=99}}</ref><ref>[http://www.nbcnews.com/science/there-life-ceres-dwarf-planet-spews-water-vapor-space-2D11970722 Is there life on Ceres? Dwarf planet spews water vapor into space.] (22 Januarie 2014)</ref>

=== Jupiter ===
Carl Sagan en ander<ref>{{cite journal
 | author=Ponnamperuma, Cyril; Molton, Peter
 | title=The prospect of life on Jupiter
 | journal=Space Life Sciences | volume=4 | issue=1 | pages=32–44
 |date=Januarie 1973
 | doi=10.1007/BF02626340
 | bibcode=1973SLSci...4...32P
}}</ref> het in die 1960's en 1970's toestande opgestel vir hipotetiese aminosuurgebaseerde makroskopiese lewe in [[Jupiter (planeet)|Jupiter]] se atmosfeer, gebaseer op bestaande toestande daar. Dit lyk egter nie of die atmosfeer geskik is vir die soort [[inkapseling]] wat nodig blyk te wees vir molekulêre biochemie nie, en dus word geglo lewe is onmoontlik.<ref>{{cite journal
 | author=Irwin, Louis Neal; Schulze-Makuch, Dirk
 | title=Assessing the Plausibility of Life on Other Worlds
 | journal=Astrobiology | volume=1 | issue=2 | pages=143–160
 |date=June 2001
 | doi=10.1089/153110701753198918
 | bibcode=2001AsBio...1..143I | pmid=12467118}}</ref>

Van Jupiter se mane kan egter moontlik lewe onderhou. Wetenskaplikes het voorgestel verhitte oseane bestaan dalk diep onder die oppervlak van die buitenste drie [[Mane van Galilei]] – Europa, [[Ganimedes (maan)|Ganimedes]] en [[Kallisto (maan)|Kallisto]]. Die [[EJSM/Laplace]]-sending is beplan om die bewoonbaarheid van dié omgewings te ondersoek.

==== Europa ====
[[Lêer:PIA01130 Interior of Europa.jpg|duimnael|250px|Oseane onder die oppervlak, soos in dié voorstelling van Europa, kan dalk lewe huisves.<ref>{{Cite web |url=http://orca.phys.uvic.ca/~hsiao/talks/hsiao_europa.pdf |title=Possibility of Life on Europa |access-date=24 September 2014 |archive-date=11 Januarie 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140111223615/http://orca.phys.uvic.ca/~hsiao/talks/hsiao_europa.pdf |url-status=dead }}</ref>]]
Jupiter se maan [[Europa (maan)|Europa]] is al lank die onderwerp van spekulasies oor buiteaardse lewe vanweë die sterk moontlikheid van vloeibare water onder sy yslaag. Hidrotermiese gate op die bodem van die oseane, as hulle bestaan, kan dalk die ys verhit en meersellige lewe moontlik maak.<ref name="EuropaPlanetary">{{Cite journal
 | first1=Louis
 | last1=Friedman
 | date=December 14, 2005
 | title=Projects: Europa Mission Campaign
 | publisher=The Planetary Society
 | url=http://www.planetary.org/programs/projects/explore_europa/update_12142005.html
 | accessdate=2011-08-08
 | archive-date=2006-02-15
 | archive-url=https://web.archive.org/web/20060215134920/http://www.planetary.org/programs/projects/explore_europa/update_12142005.html
 | url-status=dead
 }}</ref> Daar is ook ’n moontlikheid dat Europa aërobiese makrofauna kan onderhou deur middel van suurstof wat geskep word deur kosmiese strale wat sy oppervlak-ys tref.<ref>{{cite web|title=Europa Capable of Supporting Life, Scientist Says|author=  Nancy Atkinson|year=2009|publisher=Universe Today|url=http://www.universetoday.com/2009/10/08/europa-capable-of-supporting-life-scientist-says/|accessdate=2011-08-18}}</ref>

Die oortuiging dat daar lewe op Europa is, het in 2011 ’n hupstoot gekry toe ontdek is groot mere kom in Europa se dik ysskil voor. Volgens wetenskaplikes lyk dit of yswalle om die mere in hulle instort, en dit skep ’n moontlike meganisme waardeur lewevormende chemikalieë wat in sonverligte gebiede op die oppervlak geskep word, na binne die mere verplaas word.<ref>Phil Plait, [http://blogs.discovermagazine.com/badastronomy/2011/11/17/huge-lakes-of-water-may-exist-under-europas-ice/ "Huge lakes of water may exist under Europa's ice"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120409071231/http://blogs.discovermagazine.com/badastronomy/2011/11/17/huge-lakes-of-water-may-exist-under-europas-ice/ |date= 9 April 2012 }}, "Bad Astronomy Blog"</ref><ref>[http://www.jsg.utexas.edu/news/2011/11/scientists-find-evidence-for-great-lake-on-europa/ "Scientists Find Evidence for "Great Lake" on Europa and Potential New Habitat for Life"]</ref>

Op 11 Desember 2013 het Nasa bekend gemaak wetenskaplikes het klei-agtige minerale wat dikwels met organiese materiale verbind word, op Europa se yskors waargeneem.<ref name="NASA-20131211">{{cite web |last=Cook |first=Jia-Rui c. |title=Clay-Like Minerals Found on Icy Crust of Europa |url=http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2013-362 |date=11 Desember 2013 |work=Nasa |access-date=11 Desember 2013 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200130044515/https://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2013-362 |archive-date=30 Januarie 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Volgens die wetenskaplikes kan die teenwoordigheid van die minerale wees danksy ’n botsing met ’n [[asteroïde]] of [[komeet]].<ref name="NASA-20131211" />

=== Saturnus ===
Hoewel wetenskaplikes nie glo daar is lewe op [[Saturnus]] nie, is sy mane Titaan en Enkelados twee moontlike kandidate.

==== Titaan ====
[[Titaan (maan)|Titaan]], die grootste maan van Saturnus, is die enigste bekende maan met ’n betekenisvolle atmosfeer. Data van die [[Cassini-Huygens]]-sending het teorieë van ’n globale [[koolwaterstof]]oseaan weerlê, maar later die teenwoordigheid van vloeibare koolwaterstofmere in die poolstreke bespeur – dit was die eerste stabiele massas oppervlakvloeistof wat buite die Aarde ontdek is.<ref>[http://www.space.com/scienceastronomy/050913_titan_life.html SPACE.com&nbsp;– Scientists Reconsider Habitability of Saturn's Moon<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>[http://www.space.com/scienceastronomy/060728_titan_lake.html SPACE.com&nbsp;– Lakes Found on Saturn's Moon Titan<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>{{cite web |url=http://saturn.jpl.nasa.gov/multimedia/images/image-details.cfm?imageID=2214 |title=Lakes on Titan, Full-Res: PIA08630 |date=24 Julie 2006 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20080610204050/http://saturn.jpl.nasa.gov/multimedia/images/image-details.cfm?imageID=2214 |archive-date=10 Junie 2008 |url-status=live |df=dmy-all |access-date=24 September 2014 }}</ref> Die ontleding van die data het aspekte ontbloot van atmosferiese chemie naby die oppervlak wat ooreenstem met die hipotese (maar dit nie bewys nie) dat organismes op Titaan waterstof, [[asetileen]] en [[etaan]] gebruik en metaan produseer.<ref name=methlife>{{cite web|title=What is Consuming Hydrogen and Acetylene on Titan?|publisher=NASA/JPL|year=2010|accessdate=2010-06-06|url=http://www.jpl.nasa.gov/news/news.cfm?release=2010-190|archive-date=2012-10-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20121012173157/http://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?release=2010-190|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite journal|title=Molecular hydrogen in Titan's atmosphere: Implications of the measured tropospheric and thermospheric mole fractions|author=Darrell F. Strobel|journal=Icarus|volume=208|page=878|year=2010|doi=10.1016/j.icarus.2010.03.003|bibcode=2010Icar..208..878S|issue=2}}</ref><ref name=mckay>{{cite journal|journal = Icarus|volume= 178|issue = 1|pages = 274–276|year= 2005|doi = 10.1016/j.icarus.2005.05.018|title = Possibilities for methanogenic life in liquid methane on the surface of Titan|author = McKay, C. P.; Smith, H. D.|bibcode=2005Icar..178..274M}}</ref>

==== Enkelados ====
[[Enkelados]], nog ’n maan van Saturnus, het van die toestande wat nodig is vir lewe, soos geotermiese aktiwiteit en waterdamp, sowel as moontlike oseane onder sy ys wat dalk deur gety-effekte verhit word. Cassini het in 2005 koolstof, waterstof, stikstof en suurstof – alles sleutelelemente vir lewende organismes – bespeur tydens ’n verbyvlug deur een van Enkelados se geisers wat ys en gas uitspuit. Die temperatuur en digtheid van die uitgespuite stowwe het gedui op ’n warmer, wateragtige bron onder die oppervlak. Geen lewe is egter bespeur nie.<ref name="news.discovery">{{cite web |url=http://news.discovery.com/space/top-10-places-to-find-alien-life.html |title=Top 10 Places To Find Alien Life: Discovery News |publisher=News.discovery.com |date=8 Junie 2010 |access-date=13 Junie 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20121022144823/http://news.discovery.com/space/top-10-places-to-find-alien-life.html |archive-date=22 Oktober 2012 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref>

=== Klein hemelliggame ===
[[Ekstremofiel]]e kan moontlik ook op kleiner hemelliggame in die Sonnestelsel aangetref word. Fred Hoyle het voorgestel mikrobiese lewe kan op [[Komeet|komete]] voorkom.<ref>Hoyle, Fred, ''Evolution from Space'', Omni Lecture, Royal Institution, Londen, 12 Januarie 1982; ''Evolution from Space'' (1982) pp.&nbsp;27–28 ISBN 0-89490-083-8; ''Evolution from Space: A Theory of Cosmic Creationism'' (1984) ISBN 0-671-49263-2</ref>

== Wetenskaplike soektog ==
[[Lêer:Keplerspacecraft-20110215.jpg|duimnael|230px|Nasa se [[Kepler-ruimteteleskoop]], wat na eksoplanete soek.]]
Die wetenskaplike soektog na buiteaardse lewe geskied op ’n direkte en indirekte manier.

=== Direkte soektog ===
Wetenskaplikes soek direk na biospore in die Sonnestelsel deur middel van ondersoeke na Mars se oppervlak en die bestudering van [[Meteoroïde|meteoriete]] wat die Aarde getref het. In 2008 het [[Nasa]] en die [[Europese Ruimteagentskap]] (ESA) hul gesamentlike EJSM/Laplace-sending aangekondig wat ’n soektog na lewe op die maan Europa sou insluit.<ref>[http://opfm.jpl.nasa.gov/, "Outer Planet Flagship Mission"], "Jet Propulsion Laboratory"</ref> In 2011 moes Nasa egter afskaal weens ’n gebrek aan geld. Daar is ’n moontlikheid dat ESA die projek in die toekoms alleen sal aanpak.<ref>[http://sci.esa.int/science-e/www/object/index.cfm?fobjectid=48661, "New approach for L-class mission candidates"], "ESA"</ref>

Nasa het wel in November 2011 die [[Mars-wetenskaplaboratorium]] (MSL) gelanseer wat ’n verkenningstuig, [[Curiosity-verkenningstuig|Curiosity]], op 6 Augustus 2012 op Mars laat land het.<ref name="Gale Crater">{{cite web |last1=Webster |first1=Guy |last2=Brown |first2=Dwayne |title=NASA's Next Mars Rover To Land At Gale Crater |date=22 Julie 2011 |publisher=NASA JPL |url=http://www.jpl.nasa.gov/news/news.cfm?release=2011-222#1 |access-date=22 Julie 2011 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20120607022755/http://www.jpl.nasa.gov/news/news.cfm?release=2011-222 |archive-date=7 Junie 2012 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref><ref name="Gale Crater2">{{cite web |last1=Chow |first1=Dennis |title=NASA's Next Mars Rover to Land at Huge Gale Crater |url=http://www.space.com/12394-nasa-mars-rover-landing-site-unveiled.html |date=22 Julie 2011 |publisher=Space.com |access-date=22 Julie 2011 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191025174128/https://www.space.com/12394-nasa-mars-rover-landing-site-unveiled.html |archive-date=25 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Dit is ontwerp om te soek na die moontlikheid van lewe (in die verlede en hede) met behulp van ’n verskeidenheid wetenskaplike instrumente.

Volgens die [[Gaia-hipotese]] sal enige planeet met ’n aansienlike mate van lewe ’n chemies onewewigtige atmosfeer hê. Dit is redelik maklik om dit van ’n afstand af vas te stel met behulp van [[spektroskopie]]. Aansienlike vooruitgang in die vermoë om lig van kleiner rotsagtige wêrelde naby hul ster te vind is egter nodig voor spektroskopiese metodes gebruik kan word om eksoplanete te ontleed.

Nasa het op 21 Februarie 2014 aangekondig hulle het ’n grootliks bygewerkte databasis vir die opsporing van [[Polikliniese aromatiese koolwaterstof|polikliniese aromatiese koolwaterstowwe]] (PAK's) in die heelal. Volgens wetenskaplikes kan meer as 20% van die [[koolstof]] in die heelal dalk verbind word met PAK's, wat moontlik aanvangsmateriale kan wees vir die vorming van lewe. Dit lyk of PAK's kort ná die [[Oerknal]] ontstaan het, wydverspreid in die heelal voorkom en verbind kan word met nuwe sterre en eksoplanete.<ref name="NASA-20140221">{{cite web |last=Hoover |first=Rachel |title=Need to Track Organic Nano-Particles Across the Universe? NASA's Got an App for That |url=http://www.nasa.gov/ames/need-to-track-organic-nano-particles-across-the-universe-nasas-got-an-app-for-that/ |date=21 Februarie 2014 |work=Nasa |access-date=22 Februarie 2014 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200510124801/https://www.nasa.gov/ames/need-to-track-organic-nano-particles-across-the-universe-nasas-got-an-app-for-that/ |archive-date=10 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref>

=== Indirekte soektog ===
As daar ’n gevorderde buiteaardse gemeenskap is, is daar geen waarborg dat hulle inligting in die Aarde se rigting sal uitstuur of dat die inligting as sodanig deur die mens erken sal word nie. Die tyd wat nodig is vir ’n sein om deur die heelal te trek, beteken ook dat enige sein wat wel bespeur word (of nie), uit die verre verlede kom.

Projekte soos [[SETI]] voer enorme soektogte uit na radioaktiwiteit wat die bestaan van buiteaardse lewe kan bevestig. Daar is ook voorstelle dat buiteaardse wesens gepulseerde en aaneenlopende [[laser]]seine in die sigbare sowel as infrarooispektrum kan uitstuur.<ref>{{cite web |url=http://www.coseti.org/ |publisher=The Columbus Optical SETI Observatory |title=The Search for Extraterrestrial Intelligence (SETI) in the Optical Spectrum |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191022060115/http://www.coseti.org/ |archive-date=22 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all |access-date=24 September 2014 }}</ref> Laserseine het die voordeel dat hulle nie in die [[interstellêre medium]] sal "smeer" nie en dalk voordeliger sal wees vir kommunikasie tussen die sterre. Terwyl kommunikasietegnieke soos die uitstuur van laserseine en interstellêre vlugte ernstig ondersoek is en wel uitvoerbaar kan wees, sal dit nie kostedoeltreffend wees nie.

Sommige wetenskaplikes het selfs al voorgestel dat gevorderde beskawings kunsmatige [[swartkolk]]e sal kan skep as ’n energiebron of ’n manier om van afval ontslae te raak. Hulle stel voor die waarneming van ’n swartkolk met ’n massa van minder as 3,5 [[sonmassa]]s (die teoretiese perk vir ’n natuurlike swartkolk) sal ’n bewys wees van ’n buiteaardse beskawing.<ref>Ray Villard, [http://news.discovery.com/space/super-civilizations-might-live-off-black-holes-110430.html "Super-Civilizations Might Live Off Black Holes"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121113174123/http://news.discovery.com/space/super-civilizations-might-live-off-black-holes-110430.html |date=13 November 2012 }}, "Discovery News"</ref>

=== Eksoplanete ===
Sterrekundiges soek ook na [[Eksoplaneet|eksoplanete]] wat lewe sal kan onderhou, veral in die [[bewoonbare sone]] van sterre waar toestande geskik is vir vloeibare water om voor te kom.<ref name="Earth-likeplanet1">{{cite web |url=http://planet.iap.fr/OB05390.news.html |date=25 Januarie 2006 |title=Discovery of OGLE 2005-BLG-390Lb, the first cool rocky/icy exoplanet |work=IAP.fr |postscript=<!--None--> |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20190118163536/http://planet.iap.fr/OB05390.news.html |archive-date=18 Januarie 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref><ref name="GlieseSpace">[http://www.space.com/scienceastronomy/070424_hab_exoplanet.html SPACE.com&nbsp;– Major Discovery: New Planet Could Harbor Water and Life<!-- Bot generated title -->]</ref> Huidige radiowaarnemingsmetodes is onvoldoende vir so ’n soektog. Teleskope van die toekoms behoort die vermoë te hê om planete om nabygeleë sterre waar te neem om so die teenwoordigheid van lewe – óf direk óf deur spektrografie – te onthul, asook sleutelinligting soos die teenwoordigheid van vrye suurstof in ’n planeet se atmosfeer.

Sommige wetenskaplikes glo [[Alpha Centauri]], die naaste [[veelvoudige ster]] aan die Aarde, kan planete hê waar lewe moontlik is.<ref>[http://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?1997AJ....113.1445W 1997AJ 113.1445W Page 1445<!-- Bot generated title -->]</ref>

[[Lêer:Kepler22b-artwork.jpg|duimnael|links|’n Kunstenaarsvoorstelling van Kepler-22b.]]
Op 24 April 2007 het wetenskaplikes by die Europese Suidelike Sterrewag in La Silla, [[Chili]], gesê hulle het die eerste aardagtige eksoplaneet ontdek. Die planeet, bekend as Gliese&nbsp;581&nbsp;c, se wentelbaan is in die bewoonbare sone van sy moederster, [[Gliese 581]], ’n [[rooidwerg]] sowat 20,5&nbsp;[[ligjare]] van die Aarde af. Daar is aanvanklik geglo die planeet het vloeibare water, maar onlangse rekenaarsimulasies van Gliese&nbsp;581&nbsp;c se klimaat deur Werner von Bloh en sy span by die Duitse Instituut vir Klimaatimpaknavorsing dui daarop dat [[koolstofdioksied]] en [[metaan]] in die atmosfeer ’n weghol-[[kweekhuiseffek]] skep. Dit sal die planeet verhit tot oor die [[kookpunt]] van water (100&nbsp;°C), en dus sal lewe onwaarskynlik wees. Wetenskaplikes konsentreer nou op [[Gliese 581#Gliese 581d: Die eerste planemo wat by Gliese 581 ontdek is|Gliese&nbsp;581&nbsp;d]], wat net buite die ster se tradisionele bewoonbare sone lê.<ref name="Hopes Dim for life on distant planet">{{cite news |url=http://www.usatoday.com/tech/science/space/2007-06-18-earthlike-planet-questioned_N.htm |work=USA Today |title=Hopes dim for life on distant planet |date=18 Junie 2007 |access-date=2 Mei 2010 |first=Ker |last=Than |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20100413105250/http://www.usatoday.com/tech/science/space/2007-06-18-earthlike-planet-questioned_N.htm |archive-date=13 April 2010 |url-status=live |df=dmy-all }}</ref> In Mei 2011 het navorsers voorspel die planeet val nie net in die bewoonbare sone nie, maar is groot genoeg vir ’n stabiele atmosfeer van koolstofdioksied en "warm genoeg om oseane, wolke en reën te hê", volgens die Franse Nasionale Sentrum vir Wetenskaplike Navorsing.<ref>{{cite web |author=View all 26 comments Leave a comment |url=http://www.newser.com/story/118825/gliese-581d-identified-as-habitable-exoplanet.html |title=Scientists ID 'Habitable' Exoplanet — New model suggests Gliese 581D a likely candidate for life |publisher=Newser.com |date=18 Mei 2011 |access-date=13 Junie 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200426105205/https://www.newser.com/story/118825/gliese-581d-identified-as-habitable-exoplanet.html |archive-date=26 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref>

In Desember 2011 het Nasa bevestig dat [[Kepler-22b]], wat 600&nbsp;ligjare van die Aarde af is en ’n radius van 2,4 keer dié van die Aarde het, moontlik die naaste aan die Aarde kom wat betref grootte en temperatuur.<ref name="bbc20111205">{{cite news |title=Kepler 22-b: Earth-like planet confirmed |url=http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-16040655 |publisher=BBC |access-date=5 Desember 2011 |date=5 Desember 2011 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200507193218/https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-16040655 |archive-date=7 Mei 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref><ref name="NASA20111205_2011_373">{{cite news |work=Nasa-nuusvrystelling |title=NASA's Kepler Confirms Its First Planet In Habitable Zone |date=5 Desember 2011 |url=http://www.jpl.nasa.gov/news/news.cfm?release=2011-373 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20120505032958/http://www.jpl.nasa.gov/news/news.cfm?release=2011-373 |archive-date=5 Mei 2012 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref>

Sedert 1992 is 'n paar duisend eksoplanete in die [[Melkweg]] ontdek. ({{Eksoplaneetgetal|vol}}) en dit sal in die komende jare na verwagting grootliks toeneem.<ref>{{cite news |url=http://www.space.com/15160-alien-planet-kepler-mission-2016.html |title=NASA Extends Planet-Hunting Kepler Mission Through 2016 |work=Space.com |first=Mike |last=Wall |date=4 April 2012 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200421110454/https://www.space.com/15160-alien-planet-kepler-mission-2016.html |archive-date=21 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Hulle grootte wissel van aardgrootte-planete tot planete groter as Jupiter. Omdat die [[Kepler-ruimteteleskoop]] drie [[Oorgang (sterrekunde)|oorgange]] van ’n planeet voor sy ster moet waarneem om dit as ’n kandidaat-eksoplaat te bevestig, kon dit nog net planete identifiseer wat teen ’n redelike vinnige tempo om hul sterre wentel. Ondanks dié suksesse beteken die metode van oorgang wat Kepler gebruik dat planete se wentelbaan teen ’n klein [[Baanhelling|inklinasie]] tot die siglyn van die waarnemer moet wees – dit beteken die moontlikheid om ’n planeet van die Aarde se grootte en wentelradius om ’n verafgeleë ster te ontdek is net 0,47%. Die getal planete wat Kepler kan opspoor, is dus net ’n klein deeltjie van die planete wat in die Melkweg kan bestaan.<ref>[http://kepler.nasa.gov/Science/about/characteristicsOfTransits/ "Kepler: A Search for Habitable Planets"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130219033119/http://kepler.nasa.gov/Science/about/characteristicsOfTransits/ |date=19 Februarie 2013 }}, "NASA Ames Research Center"</ref>

== Die Drake-vergelyking ==
Dr. Frank Drake, ’n sterrekundige en astrofisikus van die Universiteit van Kalifornië in [[Santa Cruz]] het in 1961 die Drake-vergelyking geskep. Hierdie omstrede vergelyking skat die getal intelligente beskawings in die Melkweg op grond van die volgende faktore:

[[Lêer:Dr. Frank Drake.jpg|duimnael|140px|Dr. Frank Drake]]
: <math>N = R^{*} ~ \times ~ f_{p} ~ \times ~ n_{e} ~ \times ~ f_{l} ~ \times ~ f_{i} ~ \times ~ f_{c} ~ \times ~ L</math>

Dit is:
:: ''R*'' = Die tempo van vorming van sterre in die Melkweg.
:: ''f<sub>p</sub>'' = Die deel van dié sterre met planete.
:: ''n<sub>e</sub>'' = Die getal aardagtige planete.
:: ''f<sub>l</sub>'' = Die deel van dié planete waar lewe ontwikkel het.
:: ''f<sub>i</sub>'' = Die deel van dié planete waar intelligente lewe ontwikkel het.
:: ''f<sub>c</sub>'' = Die deel van dié planete met moontlike beskawings wat kan kommunikeer.
:: ''L'' = Die gemiddelde lewensduur van beskawings wat moontlik kan kommunikeer.

Kritiek op die Drake-vergelyking was hoofsaaklik dat dit op gissings berus; dus kan dit nie gebruik word om tot enige werklike gevolgtrekking te kom nie.<ref>{{cite book |author= Jack Cohen en Ian Stewart |title=Evolving the Alien |publisher=John Wiley and Sons, Inc., Hoboken, NJ |year=2002}} Hoofstuk 6, ''What does a Martian look like?''</ref> Die vergelyking was egter nie bedoel as wetenskaplike feite nie, maar as ’n manier om dialoog oor hierdie onderwerpe aan te wakker. Dan val die fokus op hoe om dit eksperimenteel op te volg. Drake het juis die vergelyking geformuleer as ’n besprekingsagenda op ’n ruimtekonferensie.<ref>{{cite web |url=http://www.planetary.org/explore/topics/seti/seti_history_07.html |first=Amir |last=Alexander |title=The Search for Extraterrestrial Intelligence: A Short History — Part 7: The Birth of the Drake Equation |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20120304215129/http://www.planetary.org/explore/topics/seti/seti_history_07.html |archive-date=4 Maart 2012 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref>

Drake het die vergelyking gebruik om te skat dat daar sowat 10&nbsp;000 planete in die Melkweg is wat intelligente lewe bevat met die moontlike vermoë om met die Aarde te kommunikeer.<ref>{{cite web |url=http://imagine.gsfc.nasa.gov/docs/ask_astro/answers/970924.html |title=The Drake Equation |access-date=5 Februarie 2008 |last=Boyd |first=Padi |work=Imagine the Universe |publisher=NASA |quote=Frank Drake's own current estimate puts the number of communicating civilizations in the galaxy at 10,000 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20140812121819/http://imagine.gsfc.nasa.gov/docs/ask_astro/answers/970924.html |archive-date=12 Augustus 2014 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref>

Gebaseer op waarnemings van die [[Hubble-ruimteteleskoop]], is daar minstens 125&nbsp;miljard [[sterrestelsel]]s in die [[sigbare heelal]]. Daar word geskat minstens 10% van alle sonagtige sterre het planete,<ref name="marcyprogth05">{{cite journal | author=Marcy, G.; Butler, R.; Fischer, D. | title=Observed Properties of Exoplanets: Masses, Orbits and Metallicities | journal=Progress of Theoretical Physics Supplement | year=2005 | volume=158 | issue= | pages=24–42 | url=http://ptp.ipap.jp/link?PTPS/158/24 | doi=10.1143/PTPS.158.24 | arxiv=astro-ph/0505003 | bibcode=2005PThPS.158...24M | access-date=24 September 2014 | archive-date= 2 Oktober 2008 | archive-url=https://web.archive.org/web/20081002085400/http://ptp.ipap.jp/link?PTPS%2F158%2F24 | url-status=dead }}</ref> en dus is daar 6,25×10<sup>18</sup> sterre met planete in die sigbare heelal. As ’n mens aanneem net een uit elke miljard sterre het planete met lewe, sal daar 6,25×10<sup>9</sup> (6,25&nbsp;miljard) planeetstelsels in die sigbare heelal wees wat lewe kan onderhou.

Die oënskynlike weerspreking tussen die hoë skattings van planete wat lewe kan onderhou en die gebrek aan bewyse daarvoor<ref name='Vinn2014'>{{cite journal
 | doi =
 | title = Potential incompatibility of inherited behavior patterns with civilization
 | year = 2014
 | author = Vinn, O
 | journal = PublishResearch
 | volume = 
 | pages = 1–3
 | url = http://www.publishresearch.com/publication/203
 | accessdate = 2014-03-05}}</ref> of kontak met hulle, staan bekend as die [[Fermi-paradoks]].

== Kulturele impak ==
=== Antieke en Middeleeuse idees ===
[[Lêer:Nuremberg Apr 14 1561.jpg|duimnael|280px|In 1561 was daar in [[Neurenberg]], [[Duitsland]], massa-waarnemings van lugverskynsels of VVV's.]]
In antieke tye is algemeen aanvaar die kosmos bestaan uit "baie wêrelde" wat deur intelligente, niemenslike lewensvorme bewoon word, maar hierdie "wêrelde" was [[mitologie]]s van aard en nie geskoei op die heliosentriese begrip van die [[Sonnestelsel]] of die idee dat die Son net een van baie sterre is nie.<ref>[http://solar-center.stanford.edu/FAQ/Qsunasstar.html ''Who discovered that the Sun was a Star?''] Stanford Solar Center.</ref> ’n Voorbeeld is die 14 [[Loka]] van die [[Hindoe]]-kosmologie of die [[Nege Wêrelde]] van die [[Oud-Noors]]e mitologie.

Die [[Son]] en [[Maan]] is dikwels beskou as bewoonde wêrelde in so ’n konteks, of as die voertuie (strydwaens of bote) van die gode, soos dié van die songod [[Ra]] in die [[Egiptiese mitologie]].

[[Boeddhisme|Boeddhiste-]] en Hindoe-oortuigings van eindeloos herhalende siklusse van die lewe wat "Samsara" genoem is, het gelei tot beskrywings van veelvoudige wêrelde en die geloof dat daar baie heelalle is.

Volgens die [[Jood]]se [[Talmoed]] is daar minstens 18&nbsp;000 ander wêrelde, maar min inligting word verskaf oor die aard daarvan en of hulle fisiek of spiritueel is. In die 18de eeu is geglo buiteaardse wesens bestaan en dat van hulle intelligent is, asook dat hulle sal verskil van mense "net soos wat seediere verskil van landdiere".<ref>{{cite web |url=http://ohr.edu/ask_db/ask_main.php/318/Q1/ |publisher=ohr.edu |title=Star Struck, a letter to a Rabbi |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200426105242/https://ohr.edu/ask_db/ask_main.php/318/Q1/ |archive-date=26 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.torah.org/features/secondlook/extraterrestrial.html |publisher=torah.org |title=Extraterrestrial life |first=Rabbi Aryeh |last=Kaplan |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20160325031414/http://www.torah.org/features/secondlook/extraterrestrial.html |archive-date=25 Maart 2016 |url-status=dead |df=dmy-all |access-date=25 September 2014 }}</ref>

Toe die [[Christendom]] deur die Weste versprei, is die [[Ptolemeïese Ryk|Ptolemeïese]] oortuiging van geosentriese kosmologie (dat die [[Aarde]] die middelpunt van die heelal is), wyd aanvaar en hoewel die kerk nooit ’n amptelike verklaring oor die kwessie van buiteaardse lewe uitgereik het nie, was die oortuiging dat dit ’n dwaalleer is. In 1277 het die biskop van [[Parys]] wel gesê God "kon" meer as een wêreld geskep het (vanweë sy almag). Oortuigings dat buiteaardse lewe bestaan, was egter skaars.

=== Vroegmoderne tydperk ===
[[Lêer:Giordano Bruno.jpg|duimnael|links|160px|Giordano Bruno.]]
Denkrigtings het verander met die uitvinding van [[Teleskoop|teleskope]] en die [[Koperniese Rewolusie|Koperniese aanslag]] op geosentriese kosmologie. Toe dit eers duidelik word die Aarde is net een van tallose hemelliggame in die heelal, het die teorie van buiteaardse lewe ’n onderwerp van bespreking in die wetenskapgemeenskap geword. Die bekendste vroegmoderne voorstander van sulke idees was die Italiaanse filosoof [[Giordano Bruno]], wat in die 16de eeu gemeen het daar is ’n oneindige heelal waarin elke ster deur sy eie planeetstelsel omring word. Hy het geskryf die ander wêrelde "het nie minder deug of ’n ander aard as ons Aarde nie" en dat dit nes die Aarde "diere en bewoners bevat".<ref>{{Cite web |url=http://www.positiveatheism.org/hist/brunoiuw0.htm#IUW0III |title=Giordano Bruno: On the Infinite Universe and Worlds (De l'Infinito Universo et Mondi) Introductory Epistle: Argument of the Third Dialogue |access-date=25 September 2014 |archive-date=13 Oktober 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141013120648/http://www.positiveatheism.org/hist/brunoiuw0.htm#IUW0III |url-status=dead }}</ref>

In [[Barok]]-letterkunde soos ''Die State en Ryke van die Maan'' deur [[Cyrano de Bergerac]], is buiteaardse beskawings uitgebeeld as humoristiese of ironiese parodieë op die Aardse lewe.

Die moontlikheid van buiteaardse lewe het ’n onderwerp van gissings gebly namate wetenskaplike ontdekkings toegeneem het. [[William Herschel]], die ontdekker van [[Uranus (planeet)|Uranus]], was een van die [[sterrekundige]]s van die 18de en 19de eeu wat oortuig daarvan was dat die Sonnestelsel, en dalk ander sterrestelsels, wel buiteaarde lewe het. Ander bekendes uit dié tyd wat met hom saamgestem het, sluit in [[Immanuel Kant]] en [[Benjamin Franklin]]. Tydens die hoogtepunt van die [[Verligting]] is selfs die Son en Maan beskou as kandidate vir buiteaardse lewe.

=== 19de eeu ===
Bespiegelings oor lewe op [[Mars (planeet)|Mars]] het in die laat 19de eeu toegeneem ná die teleskopiese waarneming deur sommige mense van oënskynlike [[Mars-kanaal|Mars-kanale]] – iets wat later optiese illusies blyk te gewees het. Desondanks het die Amerikaanse sterrekundige [[Percival Lowell]] in 1895 sy boek ''Mars'' gepubliseer, gevolg deur ''Mars and its Canals'' in 1906, waarin hy voorstel die kanale is die werk van ’n uitgestorwe beskawing.<ref>''Is Mars habitable? A critical examination of Professor Percival Lowell's book "Mars and its canals''.", ’n ander verduideliking, deur Alfred Russel Wallace, F.R.S., etc. Londen, Macmillan and co., 1907.</ref> Dit het daartoe gelei dat die Britse skrywer [[H.G. Wells]] ''The War of the Worlds'' in 1897 geskryf het, waarin hy vertel van ’n inval van die Aarde deur Mars-bewoners wat vlug weens die planeet se opdroging.

Spektroskopiese ontledings van Mars het in 1894 in alle erns begin nadat die Amerikaanse sterrekundige William Wallace Campbell bewys het Mars se atmosfeer bevat nie water of suurstof nie.<ref name="chambers">{{Cite book|first=Paul|last=Chambers|title=Life on Mars; The Complete Story|place=London|publisher=Blandford|year=1999|doi=|isbn=0-7137-2747-0}}</ref> Teen 1909 het beter teleskope en die beste posisie van Mars sedert 1877 ’n besliste einde gebring aan die kanaalhipotese.

[[Wetenskapsfiksie]] het in die laat 19de eeu ontwikkel, hoewel dit nie toe so genoem is nie. [[Jules Verne]] se ''Around the Moon'' (1870) het ’n bespreking bevat oor die moontlikheid van lewe op die Maan, maar met die slotsom dat dit verlate is. Stories met buiteaardse wesens word onder meer gevind in Garrett P. Serviss se ''Edison's Conquest of Mars'' (1897). ''The War of the Worlds'' deur H.G. Wells is in 1898 gepubliseer en hierna het die idee van die verowering van die Aarde deur Mars-bewoners in die 20ste-eeuse popkultuur posgevat.

=== 20ste eeu ===
[[Lêer:The Sounds of Earth Record Cover - GPN-2000-001978.jpg|180px|duimnael|links|Die [[Voyager Goue Plaat|Goue Plaat]] is in die 1977-ruimtetuie [[Voyager 1]] en [[Voyager 2]] geplaas in die hoop dat intelligente wesens dit sal vind.]]
[[Lêer:Arecibo message.svg|100px|duimnael|Die [[Arecibo-boodskap]] is ’n digitale boodskap wat in 1974 na die [[sterreswerm]] [[M13]] gestuur is.]]
In 1938 was daar ’n opskudding oor ’n radiodrama-weergawe van Wells se roman oor die Amerikaanse CBS-radionetwerk omdat dit glo by baie mense die indruk gewek het dat ’n werklike inval deur Mars-bewoners plaasvind.

Ná die [[Roswell-voorval]] in 1947 het [[VVV]]-teorieë oor die teenwoordigheid van buiteaardse wesens ’n algemene verskynsel in [[Amerika]] geword in die laat 1940's en tydens die begin van die [[Ruimtewedloop|ruimte-eeu]] in die 1950's, en daar was ’n groot toename in VVV-waarnemings. Die term VVV self het in 1952 ontstaan toe die idee van "vlieënde pierings" gewild geword het.

Die oortuiging dat feitlik alle hemelliggame bewoon word, is getemper toe satelliete in die middel van die 20ste eeu ander liggame in die Sonnestelsel begin besoek, en teen die 1970's het die geloof in VVV's deel geword van randkulture wat verbind is met die [[paranormale]], [[New Age-beweging]] ens. ’n Paar VVV-godsdienste het in die 1950's en 1970's ontstaan en van hulle, soos [[Sciëntologie]] (in 1953 gestig) en [[Raëlisme]] (in 1974 gestig), is steeds aktief.

Aan die wetenskaplike front is die moontlikheid van lewe op die Maan in die 1960's finaal die nekslag toegedien en in die 1970's het dit duidelik geword die meeste ander hemelligame in die Sonnestelsel huisves nie hoogs ontwikkelde lewe nie, hoewel die vraag of daar primitiewe lewe is, steeds relevant is. In die 1980's het Carl Sagan, Bruce Murray en Louis Friedman die Amerikaanse Planetary Society gestig, deels as ’n werktuig vir [[SETI]]-ondersoeke, en sedert die 1990's duur ’n soeke na radioseine uit die ruimte voort.

=== Onlangse geskiedenis ===
Die onvermoë van die SETI-program om ná dekades intelligente radioseine op te spoor het minstens gedeeltelik ’n demper geplaas op die optimisme van die begin van die ruimte-eeu. SETI is egter nie ’n aaneenlopende soektog na uitsluitlik radioseine nie; dit gebruik die bronne en mannekrag wat dit kan wanneer dit kan. Die program soek ook op ’n gegewe tyd na ’n beperkte reeks [[frekwensie]]s.<ref>{{cite web |url=http://www.crichton-official.com/speeches/speeches_quote04.html |publisher=crichton-official.com |title=Aliens Cause Global Warming |first=Michael |last=Crichton |date=17 Januarie 2003 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20070611005434/http://www.crichton-official.com/speeches/speeches_quote04.html |archive-date=11 Junie 2007 |url-status=dead |df=dmy-all}}</ref>

In 2000 het die [[geoloog]] en [[paleontoloog]] Peter Ward en die [[astrobiologie|astrobioloog]] Donald Brownlee ’n boek gepubliseer met die naam ''Rare Earth: Why Complex Life is Uncommon in the Universe''.<ref>[http://www.amazon.com/dp/0387987010 Amazon.com: Rare Earth: Why Complex Life is Uncommon in the Universe: Books: Peter Ward, Donald Brownlee<!-- Bot generated title -->]</ref> Daarin bespreek hulle die [[Seldsame Aarde-hipotese]] en beweer hulle aardagtige lewe is seldsaam in die heelal, terwyl [[bakterie|mikrobiese lewe]] algemeen voorkom. Ward en Brownlee erken daar kan [[evolusie]] op ander planete voorkom wat nie gebaseer is op lewensnoodsaaklike aardse eienskappe (soos [[DNS]] en [[koolstof]]) nie. Die moontlikheid van mikrobiese lewe in die ruimte is nie so omstrede onder wetenskaplikes nie, maar daar is nog geen direkte bewyse gevind dat dit wel bestaan nie. Daar is wel indirekte bewyse vir die bestaan van primitiewe lewe op Mars, maar die gevolgtrekkings wat van sulke bewyse afgelei moet word, is omstrede.

Die teoretiese fisikus [[Stephen Hawking]] het in 2010 gemaan dat die mens nie buiteaardese wesens moet probeer kontak nie. Hy het gewaarsku sulke wesens kan die Aarde plunder vir lewensbronne. Hy het gesê dit kan wees soos toe [[Christopher Columbus|Columbus]] in [[Amerikas|Amerika]] geland het, wat tot nadeel gestrek het van die [[inheemse volke]].<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/8642558.stm |work=BBC News |title=Hawking warns over alien beings |date=25 April 2010 |access-date=2 Mei 2010 |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20200405081734/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/8642558.stm |archive-date=5 April 2020 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Wetenskaplikes by Nasa en die Penn-staatsuniversiteit het in April 2011 ’n artikel gepubliseer waarin hulle die vraag behandel: Sal kontak met buiteaardse wesens voordelig of nadelig vir die mens wees? Daarin word positiewe, negatiewe en neutrale scenario's bespreek.<ref>Baum, Seth; Haqq-Misra, Jacob; Domagal-Goldman, Shawn. [http://arxiv.org/ftp/arxiv/papers/1104/1104.4462.pdf "Would Contact with Extraterrestrials Benefit or Harm Humanity? A Scenario Analysis"], ''Acta Astronautica, 2011, 68 (11-12):2014-2129'', 22 April 2011, URL besoek op 18 Augustus 2011.</ref>

Op 17 April 2014 is die ontdekking aangekondig van die aardgrootte-[[eksoplaneet]] [[Kepler-186f]], sowat 500&nbsp;ligjare van die Aarde af.<ref name="NYT-20140417">{{cite news |last=Chang |first=Kenneth |title=Scientists Find an 'Earth Twin', or Maybe a Cousin |url=http://www.nytimes.com/2014/04/18/science/space/scientists-find-an-earth-twin-or-maybe-a-cousin.html |date=17 April 2014 |work=New York Times |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20191009121850/https://www.nytimes.com/2014/04/18/science/space/scientists-find-an-earth-twin-or-maybe-a-cousin.html |archive-date=9 Oktober 2019 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref> Dit is die eerste planeet met min of meer dieselfde radius as die Aarde wat in die [[bewoonbare sone]] van sy ster ontdek is en daar is ’n hipotese dat water op sy oppervlak voorkom.

==Sien ook==
* [[Planetêre bewoonbaarheid]]
* [[Geskiedenis van die Aarde]]

== Verwysings ==
{{Verwysings|3}}

== Verdere leesstof ==
{{refbegin}}
* {{cite book |last=Baird |first=John C. |year=1987 |title=The Inner Limits of Outer Space: A Psychologist Critiques Our Efforts to Communicate With Extraterrestrial Beings |location= Hannover |publisher=University Press of New England |isbn=0-87451-406-1}}
* {{cite book |last1=Cohen |first1=Jack |last2=Stewart |first2=Ian |year=2002 |title=Evolving the Alien: The Science of Extraterrestrial Life |publisher=Ebury Press |isbn=0-09-187927-2}}
* {{cite book |last=Crowe |first=Michael J. |title=The Extraterrestrial Life Debate, 1750–1900 |publisher=Cambridge |year=1986 |isbn=0-521-26305-0}}
* {{cite book |last=Crowe |first=Michael J. |title=The extraterrestrial life debate Antiquity to 1915: A Source Book |publisher=University of Notre Dame Press |year=2008 |isbn=0-268-02368-9}}
* {{cite book |last=Dick |first=Steven J. |title=Plurality of Worlds: The Extraterrestrial Life Debate from Democratis to Kant |publisher=Cambridge |year=1984}}
* {{cite book |last=Dick |first=Steven J. |title=The Biological Universe: The Twentieth Century Extraterrestrial Life Debate and the Limits of Science |publisher=Cambridge |year=1996 |isbn=0-521-34326-7}}
* {{cite book |last=Dick |first=Steven J. |title=Life on Other Worlds: The 20th Century Extraterrestrial Life Debate |publisher=Cambridge |year=2001 |isbn=0-521-79912-0}}
* {{cite book |last=Goldsmith |first=Donald |year=1997 |title=The Hunt for Life on Mars |location=New York |publisher=A Dutton Book |isbn=0-525-94336-6}}
* {{cite book |last=Lemnick |first=Michael T. |year=1998 |title=Other Worlds: The Search for Life in the Universe |location=New York |publisher=A Touchstone Book}}
* {{cite book |last1=Sagan |first1=Carl |first2=I. S. |last2=Shklovskii |title=Intelligent Life in the Universe |publisher=Random House |year=1966}}
* {{cite book |last=Sagan |first=Carl |title=Communication with Extraterrestrial Intelligence |publisher=MIT Press |year=1973 |isbn=0-262-19106-7}}
{{refend}}

== Eksterne skakels ==
* [http://www.rfreitas.com/Astro/ResolvingFermi1983.htm Extraterrestrial Intelligence in the Solar System: Resolving the Fermi Paradox] deur Robert A. Freitas jr.
* [http://www.pbs.org/lifebeyondearth/index.html ''PBS: Life Beyond Earth''] ’n rolprent deur Timothy Ferris
* [http://www.pbs.org/exploringspace/ ''PBS: Exploring Space&nbsp;– The Quest for Life''] deur Scott Pearson
* [http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/4728228.stm Top stars picked in alien search], van BBC News
* {{cite web |publisher=physics.org |title=Is it true that there could be intelligent life out there? |url=http://www.physics.org/facts/sand-et.asp |accessdate=2 November 2012}}
* [https://webcast.stsci.edu/webcast/detail.xhtml?talkid=4006 Minerals and the Origins of Life] (Robert Hazen, Nasa) (video, 60&nbsp;m, April 2014).
* {{Commons-kategorie inlyn|Aliens|Buiteaardse wesens}}
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Extraterrestrial life|Engelse Wikipedia]]

{{Normdata}}
{{Voorbladster}}

[[Kategorie:Buiteaardse lewe| ]]